Tè-di-paure
Lythrum salicaria
Lythraceae
Àutri noum : Crèsto-de-gau, Erbo-de-cierge, Erbo-de-ciro, Erbo-de-la-pòu.
Noms en français : Salicaire, Herbe aux coliques.
Descripcioun :Grando planto de roubino, de canau e de ribiero bèn drecho, e di flour vióuleto que fan uno longo espigo. La planto s'atrobo d'en pertout e tiro l'iue de jun à setèmbre. Se pòu pas engana.
Usanço :Lou tè-di-paure èi di proun vertuous : li flour sougnon la fouiro, lou mau de vèntre e d'estouma, e soun bono pèr la circulacioun dóu sang. Se bèu en infusioun (50 g de flour sèco pèr un litre d'aigo) o peréu en sirop (faire macera li flour emé de mèu). Parèis meme que soun bono contro la raumido de pèu (egzema). Dins lou TdF es escri que li gènt de Cadarousso n'en prenien après qu'aguèsson agu uno grosso pòu.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 200 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lythrum
Famiho : Lythraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Lythrum salicaria L., 1753
Inmourtalo-jauno
Helichrysum stoechas
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Inmourtalo, Saureto, Flour-dóu-bon-Diéu, Catàrri, Eternalo.
Noms en français : Immortelle, Immortelle jaune.
Descripcioun :L'inmourtalo-jauno es uno poulido planto coumuno que fai de mato de pichot bouissoun majamen sus la sablo. Se recounèis eisadamen emé si flour coumpausado jauno d'or que se podon garda de tèms. H. italicum fai de flour coumpausado mai pichoto (emé de bratèio mens sarrado) alor que H. serotinum flouris tardivamen.
Usanço :Emai siguèsse pas gaire utilisado au nostre, l'inmourtalo-jauno es uno planto couneigudo pèr si vertu dins d'ùni païs mediterran. Demié tóuti, citarèn si prouprieta anti-bateriano e anti-enflamativo que soun di proun estudiado à l'ouro d'aro. En òli, li flour soun bono pèr la pèu. Se bouton peréu dins lou manja pèr perfuma li liéume e li cerealo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Helichrysum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Gnaphalieae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1 à 5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Garrigo
- Roucaio
- Tepiero seco
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Helichrysum stoechas (L.) Moench, 1794